W dniach 21-23 października 2022 r. w gościnnych murach Akademii Zamojskiej odbyło się Seminarium Środkowoeuropejskie organizowane przez Instytut im. Gen Władysława Andersa, Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Lublinie oraz Instytut De Republica. Był to cykl debat i wykładów z udziałem czołowych badaczy stosunków międzynarodowych regionu Europy Środkowej. Miałem tą przyjemność i wyróżnienie znaleźć się w gronie zakwalifikowanych uczestników.
Seminarium rozpoczęła niezwykle interesująca debata „W jakim kierunku zmierza Europa Środkowa”, w której wzięli udział Marlena Gołębiowska (IEŚ/KUL), dr Dominik Héjj (IEŚ/UKSW) oraz Jan Lupomesky (Niezależny analityk ds.polityki Republiki Czeskiej). Wszyscy prelegenci, jak i uczestnicy dyskusji, byli zgodni co do tego, że znaczenie regionu Europy Środkowej znacząco wzrosło w kontekście wojny na Ukrainie. Wskazywali także, na możliwości wykorzystania Inicjatywy Trójmorza, jako forum zacieśniania współpracy.
Sobotnie spotkanie rozpoczęła prelekcja red. Marka Budzisza (Strategy&Future) na temat znaczenia Europy Środkowej w rosyjskiej myśli geopolitycznej. Redaktor przypomniał kontekst historyczny, co stanowiło punkt wyjścia do rozważań o tym, jak kształtuje się i może kształtować rosyjska myśl geopolityczna. Kolejna debata była poświęcona Bałkanom Zachodnim i ich relacji z państwami Europy Środkowej. Wzięli w niej udział dr hab.Konrad Pawłowski (IEŚ/UMCS) oraz red.Goran Andrijanić (Portal „Trójmorze”). W Seminarium wziął udział także red. Igor Janke (portal „Układ otwarty”), który podzielił się swoim spojrzeniem na to, jaką rolę odgrywa obecnie Europa Środkowa w Zjednoczonej Europe i jak wojna na Ukrainie może to rolę wzmocnić. Z kolei red. Krzysztof Wojczal wygłosił prelekcję na temat wyzwań geopolitycznych stojących przed Europą Środkowo-Wschodnią. Sobotnie spotkanie zakończył wykład pt. „Jak Polska powinna oddziaływać na Europę Środkowo-Wschodnią”, który zaprezentował dr Łukasz Adamski (Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego), przedstawiając niezwykle interesujące badania sondażowe przeprowadzone przez Centrum Dialogu na terenie Ukrainy.
Trzeci dzień obrad Seminarium Środkowoeuropejskiego rozpoczął niezwykle interesujący wykład pt. „Już nie tylko istnieć, ale zaistnieć. Paradoksy „rozszerzenia” UE na państwa Europy Środkowo-Wschodniej, zarys problemu. Zaniedbane ogniwo polityki kulturalnej”. Wygłosił go prof. Piotr Biło (Institut National des Langues et Civilisations Orientales), wskazując nie niebagatelną rolę kultury w procesie budowania pozytywnego wizerunku Polski i zacieśniania relacji z państwami Europy Zachodniej na przykładzie relacji polsko-francuskich. Natomiast Marcin Kuśmierczyk (program „Polityka Zagraniczna”) podzielił się z uczestnikami swoim spojrzeniem na temat polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych wobec państw inicjatywy Trójmorza.
Prelegentem Seminarium był także dr hab. Przemysław Żurawski vel Grajewski (UŁ), który wygłosił wykład pt. „Przyszłość relacji Ukrainy z Unią Europejską i inicjatywą Trójmorza”. Seminarium zakończyła prelekcja Łukasz Lewkowicz (IEŚ/UMCS) poświęcone tematowi: „Polityka Republiki Słowackiej wobec Federacji Rosyjskiej w cieniu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego”. To były niezwykle intensywne i jednocześnie interesujące oraz inspirujące trzy dni debat, dyskusji, wymiany poglądów i dzielenia się swoimi doświadczenia, a wszystko wokół tematu wyzwań geopolitycznych i roli Europy Środkowej. Seminarium zostało przygotowane w profesjonalny sposób, z dbałością o każdy detal, tak aby wszyscy uczestnicy byli usatysfakcjonowani, za co należą się podziękowania dla Organizatorów. A wszystko w malowniczej scenerii zamojskiej starówki.
